Những điều cần biết về bệnh Zôna tai

Bệnh Zôna tai diễn biến chậm, ít khi tự khỏi mà cần được điều trị. Bệnh ảnh hưởng đến ngoại hình và sức khỏe của người bệnh, làm giảm chất lượng cuộc sống. Nhưng bạn đã hiểu rõ về bệnh Zôna tai, những thể của bệnh nguy hiểm như thế nào. Ở bài này, các bác sĩ chuyên khoa Tai - Mũi - Họng của bệnh viện an việt sẽ cùng bạn tìm bạn tìm hiểu.

Zôna tai là một bệnh do virut khu trú ở hạch gối của dây thần kinh trung gian Vritbe (Wrisbelg) tức là rễ cảm giác của dây thần kinh số VII. Từ hạch này quá trình bệnh lý có thể tràn lan đến các hạch đồng loại khác (hạch Scarpa, hạch Corti, hạch Gasser...) hoặc các dây thần kinh khác.

Dây thần kinh trung gian Vrilbe có ba chi nhánh lớn:

- Chi nhánh phụ trách cảm giác vùng Ramsay - Hun (Ramsay - Hunt). Vùng này gồm có loa tai (conque), gờ bình, gờ đối bình, ống tai ngoài, phần trên của mặt ngoài của dái tai, và mặt ngoài của màng nhĩ.

- Chi nhánh ví giác phụ trách hai phần ba trước của lưỡi. Chi nhánh phó giao cảm phụ trách các tuyến dưới lưỡi và dưới hàm.

- Chi nhánh thứ ba là dây thần kinh đá nông lớn đi về hạch bướm khẩu cái (xuất tiết nước mắt) và dây thần kinh đá nông nhỏ đi về hạch tai (ganglion otique).

Những chi tiết giải phẫu này sẽ giúp chúng ta hiểu những triệu chứng lâm sàng.

Bệnh Zôna tai diễn biến chậm, ít khi tự khỏi

Triệu chứng của bệnh Zôna tai

Bệnh cảnh lâm sàng khá phong phú. Trước tiên chúng tôi nói đến thể điển hình.

Bệnh bắt đấu bằng nhiễm trùng, khi đó người bệnh có biểu hiện đau mình, nhức đầu, sốt nhẹ kèm theo đau tai.

Sang giai đoạn toàn phát chúng ta thấy có ba triệu chứng chính : Sau tai, mụn nước và liệt mặt.

Đau tai rất nhiều, bệnh nhân có cảm giác nóng bỏng và nhức tai. Đau có thể lan ra thái dương, ra gáy. Đau xảy ra từng cơn và kéo dài nhiều ngày. Cơn đau thường làm cho bệnh nhân khó nuốt.

Mũ nước không nhiều lắm, to bằng đầu kim ghim, chứa dịch màu vàng chanh hoặc nâu, nằm rải rác ở vùng Ramsay-Hun. Da ở chung quanh mụn nước phù nề, đỏ và đau. Đặc điểm của mụn nước zôna là kín đáo, mọc dọc theo đường đi của dây thần kinh và chóng tan. Sau ít hôm mụn nước khô đi và biến thành vảy, sau đó vảy sẽ rụng và để lại sẹo lốm đốm trắng.

Soi tai khó khăn vì da ống tai thường phù nề và đau. Màng nhĩ sung huyết đỏ và đôi khi có cả mụn nước.

Liệt mặt xuất hiện sau khi mụn nước đã hình thành. Liệt mặt theo kiểu ngoại biên với triệu chứng Saclơ Ben (Charles Bell). Thường không có sự liên quan giữa mức độ liệt mặt và số lượng mụn nước: liệt mặt có thể rất rõ rệt, trong khi đó mụn nước chỉ lẻ tẻ có vài cái.

Ngoài ra chúng ta còn thấy một số các triệu chứng phụ như :

- Rối loạn vị giác ở niêm mạc lưỡi (hai phần ba trước), rối loạn cảm giác ở phần trên của amydan.

- Mụn nước ở trụ trước amyđan.

- Hạch ở trước gờ bình tai hoặc ở chung quanh tai.

- Nước não tủy có nhiều tế bào lymphô.

Bệnh thường biến diễn trong vòng một tuần lễ. Nhưng triệu chứng đau có thể kéo dài lâu hơn, có khi biến thành đau đây thần kinh khó trị.

Thể lâm sàng của bệnh Zôna tai

1. Thể không đầy đủ:

Bệnh nhân đau tai và mất cảm giác ở vùng Ramsay-Hun, mụn nước ít và kín đáo không liệt mặt. Trái lại chúng ta cũng có thể gặp zôna gây ra đau tai và liệt mặt nhưng không có mụn nước. Trong các thể thiếu sót này tế bào lymphô trong nước não tủy luôn luôn tăng.

2. Thể có thương tổn dây thần kinh số VIII:

Cùng vơi thương tổn dây VII, dây thần kinh thính giác cũng bị thương tổn toàn bộ (zôna tai toàn bộ của Sicarđ). Ngoài những triệu chứng đã kể trên chúng ta thấy có thêm triệu chứng ốc tai (điếc tai trong, ù tai) và triệu chứng tiền đình (chóng mặt kiểu Ménièrc).

Nghiệm pháp nước lạnh cho thấy rằng khả năng bị kích thích của tiền định có giảm (kém kích thích).

Đôi khi chỉ có phần của dây số VIII bị thương tổn. Thí dụ : bệnh nhân bị đau tai, và có rối loạn tiền đình kèm theo liệt mặt. Người ta gọi hiện tượng này là hội chứng mặt - tiền đình. Chúng ta thường hay gặp hội chứng mặt tiền đình trong giang mai, nhưng zôna tai cũng có thể gây ra hội chứng này.

3. Thể zona phổi họp.

Phối hợp với zôna dây thần kinh số V:

Bệnh nhân đau ở nửa bên mặt, đau từng cơn chớp nhoáng và có mụn nước ở phần trên amydan.

Zôna cũng có thể lan đến dây thần kinh số IX làm cho bệnh nhân nuốt đau.Ít khi zôna lan xuống đám rồi cổ làm cho bệnh nhân đau vai và tay.

Chấn đoán bệnh Zôna tai

Chẩn đoán quyết định: dựa vào mụn nước, đau tai và tế bào lymphô trong nước não tủy.

Chẩn đoán phân biệt: không nên nhầm mụn nước zôna với mụn nước ecpet: da chung quanh mụn nước ecpet không đỏ và mụn nước sau khi vỡ không để lại sẹo. Hơn nữa mụn nước ecpet mọc lung tung không theo lối phân bố của dây thần kinh.

Chúng ta cũng đừng nhầm với viêm ống tai ngoài lan tỏa. Trong bệnh này ống tai ngoài sưng, rỉ nước và đau nhưng không có liệt mặt, không có tăng tế bào lymphô trong nước não tủy.

Trong viêm ống tai ngoài kết hợp với viêm tai giữa cấp tính, chẩn đoán phân biệt khó hơn vì có nhiều điểm giống nhau: đau tai, sưng ống tai ngoài, liệt mặt.. Nhưng nếu khám kỹ chúng ta thấy rằng trong bệnh này không có mụn nước ở vùng Ramsay-Hun nhưng có chảy mủ tai và có thủng màng nhĩ.

Chúng ta cũng có thể nhầm với liệt mặt do lạnh, nhất là trong thể zôna tai ít mụn nước, nhưng trong liệt mặt do lạnh bệnh nhăn khống đau trong tai.

Trong hội chứng tiền đình - mặt chúng ta dễ nhầm vơi liệt mặt và chóng mặt do giang mai. Chúng ta dựa vào các triệu chứng lâm sàng (mụn nước, đau bỏng ở ống tai...) và xét nghiệm cận lâm sàng (B. W., tế bào lymphô trong nước não tủy) để phân định bệnh.

Tiên tượng của zôna tai thường tốt trừ trường hợp ở người nhiều tuổi. Zôna tai ở người già hay kéo dài và đưa đến đau dây thần kinh (névralgie).

Trung bình ở người dưới năm mươi tuổi, bệnh này không kéo dài quá bốn tuần. Các triệu chứng liệt mặt hoặc chóng mặt sẽ khỏi hẳn, nhưng điếc và ù tai có khả năng kéo dài khá lâu hoặc biến thành cố tật.

Điều trị bệnh Zôna tai ở đâu hiệu quả?

Để được chẩn đoán chính xác và điều trị bệnh Zôna tai hiệu quả phù hợp với thể trạng, bạn cần gặp trực tiếp các bác sĩ chuyên khoa Tai- Mũi- Họng. Bệnh viện Đa Khoa An Việt với đội ngũ bác sỹ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại, cải tiến quy trình khám chữa bệnh hiện nay là cơ sở y tế uy tín cho những bệnh nhân mắc các bệnh lý liên quan Tai - Mũi - Họng.

Để không mất thời gian và giảm thiểu các thủ tục hành chính, bệnh nhân gặp các vấn đề về tai mũi họng hãy gọi tới số điện thoại hỗ trợ bệnh nhân của bệnh viện An Việt: 0462628628 hoặc Hotline: 0968 085 599 để được đặt lịch hẹn khám với bác sĩ nguyễn thị hoài an - nguyên trưởng khoa tai mũi họng trẻ em bệnh viện tai mũi họng trung ương và được đội ngũ Hỗ trợ bệnh nhân bệnh viện đa khoa an việt chăm sóc tận tình.

Mọi thông tin chi tiết vui lòng liên hệ:

BỆNH VIỆN ĐA KHOA AN VIỆT

Địa chỉ: 1e trường chinh hà nội

Hỗ trợ online: 0462628628

Hotline: 0968085599

Website: benhvienanviet.com